KOLESTROL

Kolesterol nedir

KOLESTROL???

 Kolesterol, bir lipid, yani bir yağ türüdür. Hayvansal kaynaklı besinlerde ve tüm hücrelerde bulunan mum yapısında yağ benzeri maddelerdir.Yüksek kolesterol ise LDL’nin yani kötü kolesterolün kanda birikmesidir. Kanda toplam kolesterol ve kötü kolesterolün yüksek olması, HDL (iyi) kolesterolün düşük olması, kişi için risk faktörüdür. Kanda aşırı miktarda bulunan kolesterol yavaş yavaş damar duvarında birikir ve kalp krizi, felç, damar tıkanması, böbrek yetmezliği gibi hastalıkların oluşum riski artırır.

Yüksek kolesterol (LDL – kötü kolesterol) sorunu günümüzün en önemli sağlık sorunlarından birisi olarak tanımlanmaktadır ve özellikle kalp damar hastalıkları için önemli bir risk faktörü olarak gösterilmektedir.

Lipit dediğimiz hayvansal yağlar ve kolesterol, hücre zarlarımızın son derece önemli (olmazsa olmaz), temel yapıtaşlarıdır. Kolesterol, her ne kadar kan yağları gibi algılanıyorsa da, yağ değildir! Kolesterol bir steroiddir. Steroidler, kortizon diye adlandırdığımız antienflamatuvar (iltihapla savaşan, yangı önleyici) maddelerdir. Kolesterol de vücudumuzun ihtiyacına göre her gün üretilen (günde 2.500 mgr üretilir), olmazsa olmaz olan doğal bir maddedir. Tüm organların hücrelerinin, özellikle de beyin, sinir sistemi, gözler ve bağışıklık sisteminde bulunan hücrelerin içinde, zarlarında kolesterol ve Omega-3 olmazsa bebeklerin beyin ve sinir sisteminin gelişmesine, hızla büyümesine ve güçlü kuvvetli olmalarına olanak yoktur. Kan yağlarımız ve kan kolesterolümüz, yanlış beslenme ve kolesterol ilaçları ile azaltılmadan doğal seviyesinde kaldığı sürece (herkesin doğalı özeldir, kişiseldir), hücrelerimiz ve dolayısıyla bağışıklık sistemimiz güçlü ve kuvvetli kalacaktır. Bunun sonucunda da hastalanmamız, özellikle de kanser olmamız önlenebilecek ya da her cins kanser hastalığı ile mücadelemiz daha kuvvetli bir şekilde sürecektir. Yapılan bilimsel çalışmalar, düşük kolesterolü olan kişilerde birçok kanser türünün, özellikle kalınbağırsak, yani kolon kanserinin daha sık görüldüğünü ortaya koymuştur. Düşük kolesterolü olan kişilerde diğer bütün nedenlere bağlı tıp dilinde ‘total mortalite’ dediğimiz tüm ölüm oranlarının yüksek olduğu gösterilmiştir. 25 yıllık bir Finlandiya çalışmasında yüksek kolesterolü olan kişilerin daha uzun yaşadığı bildirilmiştir.

Kan Kolesterolü: Kan dolaşımında bulunur. Kandaki kolesterolün çoğunu vücudunuz kendi üretirken geri kalan kısmı da besinlerle alınan kolesterol oluşturmaktadır.

Diyet kolesterolü: Bitkisel kaynaklı besinler yağ içerseler bile kolesterol içermezler. Kolesterol yalnızca hayvansal kaynaklı besinlerde bulunmaktadır.

İyi Kolesterol/ Kötü Kolesterol nedir? Kolesterol, kanda çözünebilmesi ve taşınması için karaciğerde lipoproteinlerle birleşir. Yani paket edilerek taşınır. Bu lipoproteinlerden:

HDL kolesterol (iyi kolesterol): HDL dokulardaki kolesterolü toplayarak dışarı atılmasını sağladığı için iyi kolesterol olarak bilinir. Yalnızca vücutta bulunur, besinler içerisinde bulunmaz.

LDL kolesterol (kötü kolesterol):Kolesterolü dokulara taşıyarak arter ve diğer kan damarlarının duvarlarında birikmesine neden olduğu için LDL, kötü kolesterol olarak da bilinir. LDL yalnızca vücutta bulunur, besinler içerisinde bulunmaz.

Kanda toplam kolesterol ve LDL kolesterolünün yüksek olması, HDL kolesterolünün düşük olması, kişi için risk faktörüdür. Bu riske sahip hastalarda kalp krizi, felç, damar tıkanması, böbrek yetmezliği gibi hastalıkların oluşum riski daha fazladır. Kanda aşırı miktarda bulunan kolesterol yavaş yavaş damar duvarında birikir. Bu birikim sonucu o damarda daralma, tıkanma ortaya çıkar. Kolesterol hangi damarda birikmişse o damarla ilişkili sorunlar ve hastalıklar ortaya çıkmaktadır. Kan lipit profili (normal-sınırda-yüksek) yukardaki tabloda gösterilmiştir.

Yüksek kolesterol belirtileri

Yüksek kolesterol kalp hastalığı, anjin ve inme gibi ciddi hastalıklarla ilintilidir. Koroner kalp hastalığına kalbe kan beslemesi yapan arterlerin daralması (arteriyoskleroz) neden olur. Kolesterol ve atık ürünler gibi yağlı tortular arterlerin içinde birikir. Bu birikime plak adı verilir ve plak kanın arterler içinde akışını engeller. Arteriyoskleroz belirtileri gösteriyorsanız, kolesterol düzeyiniz de yüksek olabilir. Belirtiler dâhilinde anjin (kalbe giden kan akışının azalması sonucu meydana gelen göğüs ağrısı), bacak ağrısı (bacaklara kan taşıyan damarların daralmasından meydana gelen) ve kalbe kan taşıyan damarlar içinde kan pıhtılarının oluşması sayılabilir. Kan pıhtıları kalp yetmezliğine neden olabilir. Gözlerinizin etrafında veya cildinizin başka yerlerinde oluşan sarı lekeler (xanthomalar) de kolesterol birikmesi sonucu oluşur. Bunlar genellikle kalıtsal yüksek kolesterolü (ailenizdekilerde yüksek kolesterol öyküsü olması) olan bireylerde görülür.

Yüksek Kolesterolün Nedenleri ve Riskleri Nelerdir?

Kan kolesterolü neden yükselir?

Hiperlipideminin nedenleri, aile geçmişinde bu hastalığın görülmesi, yüksek yağ içeren bir beslenme diyeti, aşırı kilo, aralarında diyabetin de bulunduğu çeşitli hastalıklar ve bazı ilaçlardır.  Çoğu insanda, kan damarları neredeyse kapanana ve tıkanana kadar herhangi bir semptom görülmez. Bazı insanlarda ise cildin altında küçük yağ birikintileri oluşabilir.

Kanda kolesterol düzeyini etkileyen çok sayıda faktör vardır. Kalıtım, beslenme alışkanlıkları/besinler, şişmanlık ve stres gibi faktörler total kolesterol ve LDL kolesterolünü yükseltmektedir. Kolesterole duyarlı bazı insanlarda yüksek kolesterollü diyet, total kolesterol ve LDL kolesterol düzeylerini önemli derecede yükseltir. Fakat toplam yağ, özellikle doymuş yağlar, birçoğumuz için çok önemli olan kolesterol yükseltici etkiye sahiptir.

Beslenmenizde yer alan yağ türleri ve yağ asitleri bileşimi kan lipit profilini (kolesterol, HDL, LDL, trigliserit düzeylerini) etkiler. Doymuş yağı yüksek oranda içeren diyetlerle kan kolesterol düzeyi artarken, tekli doymamış yağların kullanımı ile HDL kolesterol yani iyi kolesterol artmaktadır.

HDL Kan Kolesterol Düzeyinin Yükseltilmesi: En iyi yol, fiziksel aktivitenin arttırılmasıdır. Ayrıca eğer birey şişmansa, vücut ağırlığının azalması, HDL kolesterol düzeyini olumlu yönde etkilemektedir . Diyette toplam yağ tüketiminin (enerjinin % 30′ unu geçmemek üzere) azaltılması, doymuş yağların yerine tekli doymamış yağların tercih edilmesi, sigara içilmemesi HDL kolesterol düzeyinin artırılmasında önemli faktörlerdir.

LDL Kan Kolesterol Düzeyinin Azaltılması: Toplam diyet yağı azaltılırken, doymuş yağlar yerine doymamış yağların tercih edilmesi, diyet posa miktarının arttırılması, yağ ve kolesterol miktarlarının orta düzeye indirilmesi, düzenli fiziksel aktivite ile vücut yağ oranının azaltılması LDL Koles¬terol düzeyinin düşmesinde etkin başlıca etmenlerdir.

Yüksek kolesterolün yarattığı riskler

Yaşam tarzına bağlı bazı risk faktörleri kanınızda yüksek kolesterol olması riskini artırabilir. Örneğin, doymuş yağlar yönünden zengin sağlıksız bir beslenme,egzersiz yapmama, kilolu olma, sigara içme ve fazla miktarda alkol tüketme gibi. Doymuş yağ yönünden zengin yiyecekler arasında kırmızı et, sosis, sert peynir, tereyağı, hamur işleri, kekler, bisküviler ve kaymak sayılabilir. Tedavi edilebilir bazı hastalıklar da yüksek kolesterole neden olabilir. Bunlar arasında hipertansiyon (yüksek tansiyon), diyabet, böbrek ve karaciğer hastalıkları, pankreasta akut iltihap ve tiroid bezinin yeterince çalışmaması sayılabilir. Bazı sabit risk faktörleri de yüksek kolesterole neden olabilir. Ailenizde koroner kalp hastalığı, inme veya kolesterole bağlı başka hastalık öyküleri varsa, kolesterolünüzün yüksek olma ihtimali de artar. Yaş, kadınlarda erken menopoz ve etnik gruplar da risk faktörüdür.

Yüksek kolesterolün neden olduğu sağlık sorunları

Yüksek kolesterol seviyeleri başka rahatsızlıklar nedeniyle daha da kötüleşebilir. Tiroit bezinin yeterince çalışmaması, hipofiz bezinin aşırı çalışması, karaciğer hastalığı, böbrek yetmezliği gibi tıbbi sorunlar da kolesterol seviyesinin yükselmesini tetikleyebilir. Bazı insanlarda yağların gerektiği şekilde kullanılmasını ve vücuttan atılmasını engelleyen ailesel hiperkolesterolemi veya kombine hiperlipidemi gibi kalıtsal hastalıklar olabilir. Bu durum kandaki kolesterol seviyesini yükseltir. Yüksek kolesterole ilişkin majör komplikasyonlar arasında kalp krizleri, inmeler ve damar hastalıkları sayılabilir. Kiloluysanız, sigara içiyorsanız, tansiyonunuz yüksekse (hipertansiyon) veya bu hastalıklarla ilgili güçlü ailesel geçmişiniz varsa bu hastalıklara yakalanma riskiniz artar.

Yüksek kolesterol nasıl teşhis edilir?

Kolesterolü ölçmek için genellikle kan tahlili yapılır. Tahlil öncesinde, daha önce yediklerinizin tam olarak sindirilmesi ve test sonuçlarını etkilememesi için son 12 saat içinde bir şey yememeniz istenebilir. Alınan kan örneği kanınızdaki LDL (kötü kolesterol), HDL (iyi kolesterol) ve trigliserit oranlarını belirlemek için kullanılır. Kandaki kolesterol her bir litre kan başına düşen ve milimol adı verilen birimle (mmol/litre) ölçülür. Tercih edilen değerler, kolesterol için desilitrede 200 miligramdan (mg/dl) düşük, trigliserid için 150 mg/dl’den düşük ve HDL için 40 mg/dl’den yüksektir. Çoğu insan için önerilen LDL değerleri 130 mg/dl’den düşüktür, ancak, kalp hastalığı ve diyabeti olanlar için çok daha düşük değerler (70 mg/dl’nin altında) önerilmektedir. Nedenler bölümünde bahsedilen tedavi edilebilir hastalıklardan veya risk faktörlerinden herhangi biri sizde varsa, kolesterol düzeyinizi kontrol ettirmeniz özellikle önemlidir. Kardiyovasküler hastalık riskiniz ve kolesterol oranınız değerlendirilirken yaşam tarzınız ve tedavi edilebilir rahatsızlıklarınızın yanı sıra yaşınız, cinsiyetiniz ve etnik kökeniniz de hesaba katılır.

Yüksek kolesterol nasıl tedavi edilir?

Günümüzde kötü kollesterol olarak tanımlanan LDL kolesterol seviyesinin düşürülmesine yönelik olarak kullanıma sunulan çok sayıda kolesterol düşürücü ilaçların (statinler) , yaygın şekilde kullanılması ile birlikte başka bir tartışma daha gündeme gelmiş durumdadır. Ülkemizde de son yıllarda giderek dozu artan bu tartışma ağırlıklı olarak bu ilaçların yararlı mı yoksa zararlı mı olduğu konusuna odaklanmıştır. Bu konuda farklı çevrelerin farklı yaklaşımları söz konusudur. Biz hastalara yönelik hazırlanan bu yazıda öncelikle kolesterolün ne olduğunu ve ne tür risklere neden olduğu konularını sadece mevcut bilimsel çalışma sonuçlarına göre ele almaya çalıştık. Bu yazının amacı yaşanan tartışma ile hastaların kafasını karıştırmak değil onlara konuyla ilgili en doğru ve kabul gören bilgileri sunmaktır. Tüm okurlarımıza önerimiz tedavileri ile ilgili öncelikle hekimlerinin önerilerine kulak vermeleridir.

Lipid değerlerini düşürmenin en iyi yolu beslenme diyetidir. Yaşam tarzınızda yaptığınız değişikliklerle, katı yağ tüketiminin, günlük kalori ihtiyacınızın %7’sinden az ve kolesterol tüketiminizin de günde 200 mg’dan düşük olmasını sağlamanız gerekmektedir. Kilo vermek, egzersiz yapmak ve sigara içmemek de önemlidir.

Lipid düşürücü ilaçlar, ancak diyet ve egzersiz yeterli olmadığında alınmalıdır. Ana ilaç sınıfları, statinler, fibratlar, nikotinik asitler ve omega-3 yağ asitleridir.  Statinler (örn. simvastatin), kolesterol ve LDL üretimini azaltmaktadır. Bunlar, etkili olmanın yanı sıra vücut tarafından iyi tolere edilir ve yüksek kolesterol ve LDL değerleri için tercih edilirler. Kas ağrıları gibi yan etkileri olabilir.  Fibratlar (örn. fenofibrat, gemfibrozil), VLDL’lerin atılmasına yardımcı olur, ancak, kolesterol üzerindeki etkisi düşüktür.  Nikotinik asit, VLDL değerlerini düşürmeye ve HDL değerlerini yükseltmeye yardımcı olur. Yan etkileri (kaşıntı, yüz kızarması, karaciğer sorunları) kullanımını sınırlamaktadır.  Omega 3 yağ asitleri (reçetesiz balık yağı takviyeleri), yüksek trigliserid, düşük HDL ve orta kolesterol değerlerine sahip hastalara yardımcı olur.

Kolesterol ilaçları ne zaman kullanılmalı ve zararları

Diyet ve egzersiz gibi yaşam tarzı değişikliklerine rağmen kolesterol seviyesi belli bir düzeye çekilemeyen hastalarda, ilaçla tedavi gerekli olabilir. Kolesterol ilaçlarının yerinde ve doğru kullanımı çok önemlidir. Kolesterol yüksekliği tedavisi mutlaka yaşam şartlarındaki değişiklikle birlikte olmalıdır. Sigarayı bırakma, diyet ve egzersizle kolesterolün ne kadar düşürülebileceği değerlendirilmeden hastanın ilaçla tedavi kapsamına alınması iyi bir çözüm değildir. Etkili olan her ilacın da aynı değerlerde istenmeyen etkileri olabilir.  Kolesterol ilaçlarının binde bir oranında olan bazı yan etkileri bilinmektedir. Ancak ilaçların kesilmesi ile bu sorunlar ortadan kalkar ve kalıcı hasara neden olmaz.

Yüksek kolesterol ve beslenme önerileri

Düşük doymuş yağ ve kolesterol içeren diyet tüketilmelidir: Diyetin enerjisinin % 25-35’i yağ, % 55-60’ı karbonhidrat ve %12-15’i proteinden gelmelidir. Günde ortalama 1500 kalori enerji almamız gerekiyorsa; tereyağı gibi katı yağları günde en fazla toplam enerjinin % 7’si kadar yani 1 tatlı kaşığı (TK), ay çiçeği ve mısır özü gibi çoklu doymamış yağları enerjinin % 10’u yani 1.5 TK kadar; zeytinyağı ve fındık yağı gibi tekli doymamış yağlar enerjinin % 20’si yani 3 TK kadar tüketilmelidir. Besinlerden aldığımız kolesterol miktarı günde 200 mg ile sınırlanmalıdır.

Margarin sık tüketilmemeli, yumuşak ve enerjisi düşük özel margarinleri tercih edilmelidir. Sade yağ, iç yağı içeren ve kızartılmış besinler kullanılmamalıdır.

Yağlar

En iyi seçim: Zeytin yağı, fındık yağı, bitkisel sıvı yağ
İyi seçim : Yumuşak margarin, enerjisi düşük özel margarin, fındık, fıstık, ceviz gibi yağlı tohumlar
Sakıncalı : Tereyağı, iç yağı, sade yağ, katı margarin, şekerli fındık veya fıstık ezmesi

Et, kümes hayvanları, balık, kuru baklagiller

En iyi seçim: Balık, beyaz etli-derisiz kanatlı etleri, zeytin, yağlı/bitkisel sıvı yağlı kurubaklagil yemekleri
İyi seçim : Siyah kanatlı etleri, yağsız dana ve koyun eti
Orta seçim : Etli kurubaklagil yemekleri
Sakıncalı : Sucuk, salam, sosis, kavurma vb. yağlı kırmızı etler, kızartılmış etler, kanatlıların derisi, sakatatlar

Süt ve Süt Ürünleri

İyi seçim : Yağı ayrılmış (ekstra light) veya azaltılmış (light) süt ürünleri, yağı azaltılmış sütten yapılmış çökelek, lor ve diğer peynirler, yağsız veya az yağlı sütten yapılmış dondurma ve sütlü tatlılar.
Sakıncalı : Tam yağlı süt ürünleri, yağlı peynirler, kremadan yapılmış dondurma ve sütlü, çikolatalı tatlılar, pudingler

Posadan zengin diyet tüketilmelidir: Yiyeceklerle günde 20-35 gram posa alınmalıdır. Posa kaynağı olarak tahıllar, sebze-meyveler ve kuru baklagillerden yararlanılabilir.

Ekmek ve Tahıllar

İyi seçim : Kepekli ekmek, tam tahıl ekmeği/unu, çavdar ve yulaf ekmekleri, bulgur, zeytinyağlı kurubaklagil-sebze-bulgur yemekleri, yulaf ezmesi
Orta seçim : Zeytin yağı/sıvı yağ/yumuşak margarinle pişmiş pirinçli yemekler, sebze yemekleri, mercimekli mantı, makarna, beyaz ekmek
Sakıncalı : Yağ ve şeker içeren unlu mamuller (pastalar, hamur işleri, bisküvi ve krakerler)

Sebze ve Meyveler

En iyi seçim: Yeşillikler (tere, maydanoz, marul, roka vb), lahanalar, pırasa, karnabahar, domates, brokoli, ıspanak, şeftali, turunçgiller, böğürtlen, çilek
İyi seçim : Diğer taze sebze ve meyveler

Vücut ağırlığı kontrol edilmelidir: Vücut Ağırlığı (kg)/Boy (m2) formülü ile hesaplanan Beden Kitle Indeksi’ne (BKI) göre değerlendirilmelidir. BKİ i 18.5-25.0 kg/m2 arasında tutulmalıdır.

Düzenli fiziksel aktivite yapılmalıdır: Düzenli olarak günde en az 40 dakika orta düzeyde aktivite yapılmalıdır.

Kandaki yüksek yağların düşürülmesinde, tedavi edilmesinde diyet-yaşam tarzı değişiklikleri ile istenen seviyeye indirilmezse ilaç tedavisine geçilir. Bu konuda total kolesterolü, LDL-kolesterolü, trigliseridi düşüren, HDL-kolesterolü yükselten çeşitli ilaçlar kullanılır. Bunlardan en çok kullanılanları statinlerdir. Bu ilaçlarla Koroner Arter hastalığı Diabetes Mellitus, diğer damar bozuklukları, hipertansiyonu olanlarda ve riskli durumları olan kişilerde LDL-kolesterolü 100 mg/dl’nin altına düşürmek hedeftir. Trigliseridi düşürmek için fibrat grubu ilaçlar kullanılır. HDL-kolesterolü yükseltmek ve LDL-kolesterolü düşürmek için kullanılan başka ilaçlar da mevcuttur. Bu konuda ilaç kullanımı için uzman doktorlara başvurarak tedavi planı düzenlemek gerekir.

Kolesterolü düşüren gıdalar

Yulaf, LDL kolesterolü düşürür. Yulafa ek olarak yine besin lifi içeren elma, armut, erik gibi meyveleri yiyebilirsiniz. Fındık: Fındık, kolesterolü düşüren E vitamini, lif ve tekli doymamış yağlar bakımından zengin bir yemiştir. Fındığa ek olarak günde 1 avuçtan fazla olmamak üzere ceviz ve badem gibi yemişler kolesterole iyi gelecektir. Balık, Omega 3 “iyi” kolesterol olan HDL kolesterolü yükseltirken kan basıncını düzenler ve kanı incelterek pıhtılaşmayla damar tıkanıklığı riskini düşürür. Hamsi, sardalye, ton ve somon balıkları iyi birer omega 3 kaynağıdır. Zeytinyağı, tereyağı, ayçiçek yağı gibi diğer yağlara göre daha az işlendiğinden daha sağlıklı bir yağ kaynağı olarak kullanılabilir. Yüksek kalorili olduğu için özellikle kilo vermeye çalışanlar zeytinyağını günde 2 yemek kaşığından fazla tüketmemelidir.

Ceviz, fındık, badem, yer fıstığı, çam fıstığı, yulaf ezmesi, başta somon balığı, göl alabalığı, sardalya ve orkinos, brüksel lahanası, elma, üzüm, yeşil ve siyah çay, soya fasulyesi, domates, enginar, atkuyruğu namı diğer kırkkilit otu, Limon, mandalina, portakal, Soğan, sarımsak, zencefil, avokado, muz, kivi, mango, armut, şeftali, patlıcan, havuç

Kolesterolü yükselten gıdalar

Doymuş Yağ İçeren Yiyecekler: Oda ve buzdolabında katı halde olan doymuş yağ kuzu eti, palmiye yağı, Hindistan cevizi yağı, sığır eti, tereyağı, krema gibi gıdalarda bulunur. Doymuş yağ içeren gıdaların hemen hepsi kandaki kolesterolün yükselmesine katkıda bulunur.

Trans Yağ İçeren Yiyecekler: Trans yağ içeren gıdalar doymuş yağ içeren gıdalar gibi kötü kolesterolü yükseltir. Trans yağlar, gıdaları daha dayanıklı yapmak için hidrojenle işlenen besinlerde bulunmaktadır. Margarin, çerezler, börek, kek, ekmek, kraker, kızarmış yiyecekler, patates kızarması, fast-food ürünlerinin çoğunda trans yağlar kullanılmaktadır.

Kolesterol İçeren Yiyecekler: Hayvansal gıdalar genel olarak kolesterol içerir. Balık, yumurta sarısı, deniz ürünleri, sakatat, tereyağı, peynir, krema, yağlı sür ve süt ürünleri, işlenmiş etler, sosis, salam, sucuk bu gıdalar arasında sayılabilir. Bu tip kolesterol içeren gıdalar dikkatli tüketilirse kandaki kolesterol düzeyleri dengelenebilir, ancak aşırı tüketimi kolesterol seviyesini tehlikeli boyutlarda yükseltecektir.

Yüksek kolesterol ve Alzheimer arasında ilişki

Amerikan Nöroloji Derneği’nin yayın organı olan Neurology dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, kolesterol düzeyi yüksek olan kişilerin Alzheimer hastalığına yakalanma riski de yüksek. Yüksek kolesterol düzeylerinin Alzheimer hastalığında görülen beyin plakları ile anlamlı düzeyde ilişkili olduğunu saptadı. Bu konuda daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Kolesterol hapları spermlerin de canına okuyor

Kolesterol ilaçlarının iktidarsızlık yaptığı ve erkeklik hormonu olan testosteron seviyelerini düşürdüğü uzun zamandır biliniyordu; yeni bir araştırmada statinlerin testisleri ve spermleri de harap ettiği de belirlendi. Bu konuda ki yazının devamı içintıklayınız.

Kolesterol meme kanserini tetikleyen önemli bir faktörü olabilir

Kolesterolün yan ürünü olan bir maddenin meme kanserinin oluşması ve yayılmasını tetikleyebileceği düşünülüyor. Haberde kolesterolü düşürmek için yaygın olarak kullanılan statinlerin, inflamatuar meme kanseri (IBC) olan hastalarda progresyonsuz sağkalımı iyileştirdiği yapılan sunumdaki bilgiler ışığında ele alınmıştı. Okurlarımıza bu habere göz atmalarını ayrıca tavsiye ediyoruz. Kolesterol ve meme kanseri arasındaki ilişkiyi anlatan makalemizi mutlaka okumanızı öneriyoruz.

Kötü kolesterol 300 milyar dolarlık kocaman bir yalan mı?

Dünyaca ünlü kolesterol uzmanı Philippe Even, “kötü kolesterol”ün ilaç endüstrisinin ürettiği bir yalan olduğunu iddia etti. İlaç şirketlerinin son 15 yılda “kolesterol yalan”ı ile 300 milyar DOLAR kazandığı belirtildi. “Kolesterol sanıldığı gibi öldürücü değil, damarları tıkamıyor, Kötü kolesterol ilaç endüstrisinin ürettiği bir yalan”. yazının devamı için tıklayınız

Kolesterolle ilgili seçilmiş bilimsel araştırmalar

Bu makalede, Türk Kardiyoji Derneği ve Prof. Dr. Canan Karatay ve Arkadaşları arasında başlayan koleserol ilaçları tartışması hakkında aydınlatıcı olması amacıyla kolesterolle ilgili güncel bilimsel makalelerden toplanmış verilere ulaşabilirsiniz. Makaledeki konu başlıklarının özetlerini aşağıda bulabilirsiniz yazının tamamına ulaşmak için tıklayınız.

1. Kolesterol faydalı mı yoksa zararlı mı?

2. Yağlı yiyecekler kan kolesterolünü yükseltmez
Bilinenin aksine yüksek miktarda kolesterol içeren yiyeceklerin tüketilmesi sonucu, bu yiyeceklerde bulunan kolesterol, direkt kolesterol olarak hemen kana geçmez ve kan kolesterolünü yükseltmez . Kolesterol zengini yiyecekleri hiç ağzımıza koymasak bile karaciğer ve bağırsakların iç yüzünü kaplayan zar dokusu (epitel doku) her gün sürekli bir şekilde 2,5 gr yani 2.500 mgr taze kolesterol üretir. Kolesterol, insan vücudunun ürettiği en güçlü antioksidandır. Stres hormonunun ana maddesidir, bu nedenle stresli kişilerin kolesterolü koruyucu olarak yükselmektedir. Stresli kişilerin kalp krizi geçirme nedeninin kan kolesterolü değil, aşırı stres olduğu bildirilmiştir. Kalp krizi nedenlerini ve özellikle stres faktörünü, kendisi de kalp hastalıkları uzmanı olan İskoçyalı Dr. Malcolm Kendrick, The Great Cholesterol Con adlı kitabında açıklıkla anlatmaktadır.

3. Damarların tıkanmasının nedeni yüksek kolesterol değildir!
Karaciğere aşırı miktarda kolesterol üretmesi için gelen uyarıların kaynağı tüm vücutta meydana gelmiş olan, insülin ve leptin direnci sonucu gelişmiş (düşük düzey yangı) inflamasyondur. Yüksek kan kolesterolünün yiyeceklerle bir alakası yoktur ve statin denilen kolesterol ilaçları ile düşürülmesinin de bir fayda sağlamadığı artık bilinmektedir. Bunu destekleyen birçok bilimsel çalışma bulunmaktadır.

4. Kolesterol yüksekliği ateroskleroz için bir risk faktörü değildir!
Ateroskleroz, damar cidarında lipitlerin basitçe birikmesiyle oluşan bir depo hastalığı değil, süregiden düşük yoğunluklu bir enflamasyondur. Son senelerde yapılan araştırmalar olayın en başından trombotik komplikasyonlara kadar tüm evrelerinde enflamasyonun rolünün olduğunu göstermektedir. Bu enflamasyonu, hipertansiyon, diyabet, obezite, hareketsizlik, sigara, beslenme hataları, stresin sebep olduğu serbest radikallerin başlattığını gösteren pek çok araştırma vardır. Kolesterol yüksekliği ateroskleroz için bir risk faktörü değil, aterosklerozlu hastalarda damar cidarında meydana gelen hasarı önlemeye yönelik bir savunma tedbiridir.

5. Kolesterolle ölüm sıklığı arasında ilişki yoktur!
Birçok araştırmaya göre kolesterolü yüksek olan kişilerdeki koroner kalp hastalığına yakalanma ve ölüm sıklığı kolesterolü normal olan kişilerdekinden daha yüksek değildir (1-15). Bazı araştırmalarda ise kan kolesterol düzeyleri yüksek olanlarda koroner kalp hastalığına yakalanma sıklığının azalmış olduğu (16-18), hatta kan kolesterol düzeyleri yüksek olanlarda (19, 20)  yaşam süresinin daha uzun olduğu saptanmıştır.